موقعیت جغرافیایی، سیاسی و اقتصادی در ایران از علل ازدیاد و گسترش این بناها بودهاست. در ایران به فاصله هر چهار فرسنگ(۲۶ کیلومتر) کاروانسرایی برای استراحت بنا شدهاست. زیارت شهرهای مذهبی مانند قم، مشهد و کربلا باعث شده بود تا کاروانسراهای متعددی در مسیر جادههایی که به این شهرها منتهی میشود، احداث گردد (در مسیر خراسان بزرگ، غرب به شرق، کرمانشاه و مشهد).
بنای دیگری با همین نمونه، مسجد بزرگ دمشق است که بر روی یک معبد رومی بازسازی شد و باور بر این است که نقوش گل، درخت، شهر و .. در هر دوی این مساجد از سبک برش سنگ سوریهای استفاده شده است و رواج گنبد در هنر معماری اسلامی است. آخرین عنصر معماری اسلامی، توجه به تزئینات ظریف توأم با جزئیات است.
آشنایی با سبک معماری خانه های ایرانی در گذشته
دانشگاه علم و صنعت ایران Islamic Architrchture قطب علمی معماری اسلامی | معماری نواز
گلدسته ها که با مفهوم تمرکز نور، یکی از اجزای معماری مسجد است که در گذشته به عنوان راهنمای عابرین پیاده در بیابان و نماد بیدار شدن روح خفته ساخته شده است. در اواخر قرن ۷ و اوایل قرن هشتم استفاده از هنر گچکاری در معماری به اوج رسید که نمونه آن را در قصر صحرا (Khirbat al-Mafjar) در اردن امروزی میتوان یافت. ۴٫ رنگ های مورد استفاده در معماری اسلامی رنگ های شاد به ویژه آبی و سبز است که پیشتر خواص این رنگ ها ذکر گردید. اما در معماری ماسونی رنگ خاصی مورد استفاده نیست و بیشتر از رنگ های تیره استفاده می شود. لازم به یادآوری است که معماران ایرانی به علت فروتنی از ثبت کردن نام خود بر بناها خودداری می کردند؛ به همین علت جز تعدادی از بناها که نام معمار یا سازنده آن مشخص شد, بقیه فاقد نام استادکار یا سازنده آن است.
معماری اسلامی و 8 نمونه برجسته
سبک های اولیه در معماری اسلامی، مساجد با طرح عربی یا ستون دار را در سلسله امویان را ایجاد سایت خانه معمار کردند. این مساجد از یک نقشه مربع یا مستطیل با حیاط بسته و شبستان مسقف پیروی می کنند. تجلی انوار حق که در عالم هستی و کاینات به ظهور رسیده است توسط هنرمندان مسلمان در معماری پرمعنای خود جلوه گر شده است. معماران اسلامی با نیت نزدیکی و در جوار حضرت حق کوشیده اند تا روح معنویت اسلامی را در بناهای خود نمایش دهند و در نک تک اجزای آن مظاهر الهی را به نمایش گذارند. برای دریافت اهمیت این ویژگیها در گسترش معماری شایسته است طبقه بندی بناهای دوره اسلامی وکاربرد انها را مشخص کنیم.
- برای مثال، مناره برای کمک به مؤذن در رساندن صدای خود در یک منطقه خاص طراحی شده است.
- این مسجد مشابه بنای ساسانیان در دامغان، دارای طاق لوله ای با قوس بیضی شکل و ستونهای ضخیم گرد با ارتفاع سه و نیم متر و قطر دو متر و حیاطی (میانسرا) که همراه با رواق ها و شبستان ها در جهت مکه ساخته شده است.
- این هنربعد از ادغام با هنرایرانی و ایجاد سبک اسلامی- ایرانی، به همراه معماران ایرانی بسوی هند ومغولستان روانه شد.
- سبک معماری اسلامی از قرن هفتم میلادی در جهان اسلام رواج داشته است.
- کاخهای چهل ستون, هشت بهشت و عالی قاپوی اصفهان, صفی آباد بهشهر, فین کاشان و فرخ آباد ساری از مهمترین نمونه های شیوه معماری عهد صفویان هستند.
محتوای معماری همه بناها و با هر کاربردی میتواند محتوی مسجدی هم داشته باشد. توالتها خارج از محیط آلودگیها و در بیرون بنای اصلی ساخته میشوند. آبریزگاهها در گوشه ای از حیاط، طوری ساخته میشود تا با پیمودن مسافتی، تطهیر کفش فراهم شود. مساجد باید عاری از هر ناپاکی باشند و ورود هر پلیدی به مسجد حرام است.
آثار هندسه در معماری اسلامی (geometry in iraian islamic world) از طرف گروه 808